«Барлығымыз білетіндей, өткізу режимі-бұл ұйымда белгіленген тәртіп, онда қызметкерлер мен келушілердің бақылаусыз өтуі, материалдық құндылықтарды енгізу (шығару) мүмкіндігі алынып тасталады. Сот ғимараттарында өткізу режимін және қоғамдық тәртіпті сақтауды Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің мамандандырылған күзет қызметі басқармасының қызметкерлері, жеке күзет компаниялардың күзет қызметкерлері және сот приставтары жүзеге асырады.
Қазіргі уақытта республика соттарында Жоғарғы Сот жанындағы Соттардың қызметін қамтамасыз ету департаментінің және ҚР Ішкі істер министрлігінің 2018 жылғы 06 сәуірдегі № 265 «ҚР Жоғарғы Сотының, ҚР жергілікті соттарының аумағында және ғимараттарында өткізу және объектішілік режимді қамтамасыз ету жөніндегі Ережені, Қазақстан Республикасы Жоғарғы Соты жанындағы Соттардың қызметін қамтамасыз ету жөніндегі департаменттің бірлескен бұйрығына сәйкес ҚР Жоғарғы сотында (ҚР Жоғарғы Соты аппаратында) және оның аумақтық органдарында келушілер, процеске қатысушылар, өзге де адамдар үшін өткізу және Объектілік режимді қамтамасыз ету жөніндегі ереже қолданылады, сот процесіне қатысатын, сондай-ақ ашық сот отырыстарына қатысуға ниет білдірген адамдар.
Осы Қағидалардың жаңалығы күту залдарын,сот отырысы залдарын, хат-хабарларды қабылдау және беру үй-жайларын және соттардың фронт-офистерін қамтитын «сот ғимаратының көпшілікке қолжетімді бөлігі» ұғымын айқындау болды. Ғимараттың дәл осы бөлігіне сот процестеріне қатысушыларға жазба құрылғыларын, есептеу техникасын, мобильді құрылғыларды (ұялы телефондар, смартфондар, интернет-модульдері бар планшеттер), сондай-ақ деректерді беру мүмкіндігі бар басқа да техникалық құрылғыларды, соның ішінде сымсыз құрылғыларды, сондай-ақ Интернетке шығуды қамтамасыз ететін енгізуге рұқсат етіледі.
Бұқаралық ақпарат құралдарының өкілдері соттардың аумағына және ғимараттарына мобильді құрылғылармен, бейнематериалдармен, кинотеатрлармен және фотоаппаратуралармен кіруге де құқылы оларды бұқаралық ақпарат құралдарының өкілдерінің сот отырыстарында пайдалану мәселесін процестік заңнамаға сәйкес төрағалық етуші судья шешеді.
Өткізу режимі мынадай мақсаттарда белгіленеді:1) аумаққа бөгде адамдардың соттардың, Департаменттің және оның аумақтық органдарының акімшілік ғимараттарына кіруін болдырмау. 2) тизбесіне мыңалар кіретін тыйым салынған заттар мен заттарды енгізуді алып тастау:
-атыс қаруы (жауынгерлік, қызмет және азаматтық қарудың барлык түрлері),
-жарылғыш заттар (тротил, аммонит, пластидтер, порох және т. б.),
– жарылғыш құрылыстар, Имитациялық-пиротехникалық және жарықтандыру құралдары, сигналдық, газ патрондары,
– газ, травматикалық және пневматикалық қару,
– суыққару (қанжарлар, жауынгерлер, Ұлттық, аңшылық пышақтар, өзге де қаружарақтар мен кесетін, тесетін, аралас әрекетті құрылғылары), соққылар-ұшақтайтындар әрекетті қару және (кастеттер, нунчактар, дарт балталы және т. б.),
– механикалык, аэрозольді бүріккіштер және Көзден жас ағызатын немесе титіркендіргіш заттармен жабдықталған баска құрылғылары, электрошок құрылғылары,
– есірті және психотроптық заттар,
– тез тұтанатынын ұйықтықтар (бензин, ацетон және басқалар),
– адам ағзасын ұлы әсерінсіз ұлы және ұлы заттар,
– шыны ыдыстағы кез-келген сұйықтық, алкогольдік сусындардың барлық түрлері,
– судьяларға, сот процесіне қатысушыларға, сондай-ақ олардың өмірі мен денсаулығына қауіп төндіретін сотқа келушілерге шабуыл жасау құралы ретінде пайдаланылуы мүмкін басқа да қауіпті заттар,
3) шақырылған үй-жайға келушілердің рұқсатсыз кіруіне ерекшеліктер, 4 сот ғимараттарының терроризмге қарсы қорғалу деңгеін арттыру, 5 судьялардың, қызметкерлер мен келушілердің қауіпсіздігін қамтамасыз ету, ҚР Заныңа сәйкес қоғамдық тәртіпті сақтау.
Соттардың, Департаменттің және оның аумақтық органдарының ғимараттарына кіре берісте келушілерге, оның ішінде сот процесіне қатысушыларға қатысты арнайы жабдықтар мен техникалық бақылау құралдарын пайдалана отырып, техникалық бақылау жүзеге асырылады. Бұл құралдар қол жүгі мен жеке заттарды тексеру кезінде де қолданылады. Сот процесіне қатысушылар күзет бекетіне ұсынылған тізімдер мен рұқсаттамалар бойынша соттарға өтеді. Сот приставтары техникалық бақылаудан өткеннен кейін оларды күту залына алып баруды қамтамасыз етеді. Тараптардың өкілдері өздерінің өкілеттіктерін растайтын құжаттарды қосымша ұсынуға тиіс. Ғимараттарға еріп жүрусіз рұқсат етілмейді.
Сот процесіне қатысушылар күту залында күтеді, оларға судьялар мен қызметкерлердің қызметтік үй-жайларына шақырусыз кіруге тыйым салынады.
Осы қағидаларға сәйкес, соттардың,Департаменттің және оның аумақтық органдарының ғимараттарына мынадай құжаттар негізінде жүзеге асырылады: пайдаланушының уақытша карточкасы, ол Жоғарғы Сотқа және Департаментке келушілерге бір адамға және тек бір рет бару үшін беріледі. Уақытша карточка жеке басын куәландыратын құжат, біржолғы рұқсаттама болған кезде ресімделеді-Департаменттің жергілікті соттар мен аумақтық органдарына келушілерге бір адамға және тек бір рет бару үшін беріледі.
Келушілердің Сот ғимараттарына қызметкерлердің ауызша өкімі бойынша кіруіне, азаматтарды (туыстарын, таныстарын және т.б.) судьялардың, сот қызметкерлерінің жеке мәселелері бойынша қабылдауына жол берілмейді және жұмыс күні аяқталғаннан кейін демалыс және мереке күндері келушілерді ғимаратқа кіргізу тоқтатылады.
Ақмола облысының кәмелетке
толмағандардың істері жөніндегі
мамандандырылған ауданаралық
сотының бас маманы Серик Имандинов
