Ақмола облысының Біржан Сал атындағы ауданының Үлгі кентінде осымен үшінші жыл ауыл шаруашылығы дақылдарын өсірумен және сатумен айналысатын «Жөкей Агро» ЖШС айналысуда. Жердің үлкен аумағында шаруа қожалығы арпа, сұлы, судан, тәтті жоңышқа және картоп сияқты дақылдарды өсіреді. Өнімді Отанымыздың астанасы Нұр – сұлтан қаласы Көкшетаудың дүкендері мен базарлары сатып алады. 2021 жылы жобаға 1,8 млрд.теңгеге дейін инвестиция салынды. Ұйым ауылдық жерлердегі жұмыссыздықпен күресуге мүмкіндік берді, «Жөкей Агро» ЖШС арқасында 9 адам тұрақты жұмысқа орналасты. Барлық қызметкерлер орташа есеппен 135 277 теңгені құрайтын жалақыны ай сайын тұрақты алады.
Кешеннің ерекшелігі-бұл өзіндік инновациялық суару жүйесі, ол ауа-райына қарамастан топырақты ылғалдандыруға мүмкіндік береді. Жасанды резервуардың көлемі-55 000 текше метр. Ұзындығы-96 м, ені-64 м, тереңдігі-12 м., құрылым диаметрі 250 метр және ұзындығы 400 метрлік құбырлардан тұрады. VALI маркалы бүріккіш машинаның өзі-үлкен аумақтарды суаруға мүмкіндік береді. Сондай-ақ, сорғы станциясы үздіксіз жұмыс істейді.
«Өткен жылы Ақмола облысының көптеген аудандары мен кенттерінде ыстық болды, Солтүстігімізде климат өнім өндіруге қолайсыз болды: кейде тіпті құрғақшылық қауіпі төнген. Мысалы, қатты ыстықтан егін өртенген кездер болды: арпа, сұлы және тіпті шөп. Бұл жобаның үлкен артықшылығы – «Жөкей Агро» ЖШС-де өсірілетін ауыл шаруашылығы өнімдері құрғақшылық жағдайынан қорықпайды, заманауи жеке суару жүйесінің арқасында олар 100% егінді қамтамасыз етуге мүмкіндіктері бар. Олардың ұжымы тату, үйлесімді жұмыс істейді және олар ең бастысы істеп жатқан жұмыстарына тиянақты қарайды»-, дейді Ақмола облысы Біржан Сал ауданының құрылыс бөлімінің басшысы, Жұмабек Әубәкіров.
Айтпақшы, ауданда 200 гектар жүгері өсіретін және суаратын осындай үлкен кешен бар.
Солтүстік аймақтың ауа-райының қолайсыздығын ғалым-докторлар да тілге тиек етті.
«Қазақстан Республикасы аумағының 69% – ы шөл және шөлейт аймақтарға жатады. Бүкіл ел бойынша дақылдың мөлшерін анықтайтын маңызды фактор- ылғал. Сондықтан, әрине, суару өте маңызды. Су ресурстарын ұтымды пайдалану мәселесі өткір тұр. Солтүстік Қазақстанға келетін болсақ, біздің өңірде ылғал үнемдеу технологияларының арқасында дәнді және майлы дақылдарды суарусыз өсіруге болады. Ауыл шаруашылығының қазіргі мәдениетімен сіз жоғары өнім ала аласыз. Біздің жағдайда суарусыз өспейтін, экономикалық тұрғыдан тиімсіз дақылдар бар. Мұндай дақылдарға картоп пен көкөніс дақылдарын жатқызуға болады», – деді биология ғылымдарының докторы, профессор Әбілжан Құсайынов.
Өңірде егістіктер мен жерлерді суаруды дамытуға бағытталған белсенді жұмыс жүргізіліп жатқаны қуантады.
«Мемлекет Басшысының Жолдауын іске асыру мақсатында Ақмола облысында суармалы жерлерді ұлғайту бойынша жұмыстар жүргізілуде. Барлық аудандарда жер телімдері суарылады. 5 мың гектар алқапта картоп және 300 гектар алқапта көкөніс, сондай-ақ қалған 22 мың гектар алқапта өзге де дақылдар суарылады. Бұл учаскелерді суару кезінде жоғары өнім алынады. Барлық аудандарда егістіктерді суарумен, негізінен тамшылатып және жаңбырлатып суарумен айналысады», – деп бөлісті облыстық ауыл шаруашылығы басқармасының бөлім басшысы, Медет Досжанов
Айта кету керек, Ақмола облысында суару жүйелерін 224 ауыл шаруашылығы кәсіпорны қолданады. 2017 жылы Ақмола облысында суармалы жерлердің ауданы 3 200 гектарды құрады. 2019 жылы бұл көрсеткіш 24 100 гектарға жеткізілді. 2020 жылы суару 28 500 гектар алқапта жүзеге асырылады. 2021 жылы суармалы жер көлемін 5 900 гектарға, ал 2022 жылы 7 300 гектарға ұлғайту жоспарланып отыр.
Фото: Айбек Даньяров
